Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng … CON

Bài đăng của thành viên HoangMy Truong trên nhóm An nhiên làm cha mẹ - Ươm hạt mầm yêu thương.

Bài này, chúng ta hãy cùng bàn về cách nói như thế nào để trẻ hợp tác hơn.

Mỗi ngày, cha mẹ có khi phải đưa ra hàng trăm lời nhắc nhở cho con từ đánh răng, rửa mặt, ăn cơm, uống nước, dọn dẹp,…

Thường thì con cứ như chẳng nghe thấy hoặc thẳng thừng trả lời “Không”. Tệ hơn nữa là khi chế độ “bố mẹ hổ” được bật lên, chúng ta trừng mắt, chỉ tay vào con và ra lệnh với một giọng điệu gắt gỏng: “dọn dẹp đồ chơi ngay”, “bước vào đánh răng nhanh”, “mang giày vào đi, thật lề mề”. Kết quả là chẳng có hành động nào được thực hiện, thêm vào đó là con sợ hãi và gào lên ầm ĩ.

Giờ chúng ta hãy thử thay đổi cách đưa ra yêu cầu với con xem sao.

1. Hãy nói chính xác những gì bạn muốn con làm với giọng nhẹ nhàng hoặc ít ra là như cách bình thường bạn vẫn nói chuyện với con. Khuôn mặt cũng bình thản chứ đừng lộ rõ sự căng thẳng, thúc ép. Trực quan hơn, bạn có thể cùng con hoặc hướng dẫn con làm

Bây giờ mình sẽ đến trường, con mặc áo khoác vào cho ấm nhé.

(Bạn có thể dẫn con đến chỗ treo áo khoác và lấy nó đưa cho con.)

2. Cho con thời gian để chuẩn bị khi yêu cầu con làm gì đó.

Thường khi con đang chơi mà cha mẹ yêu cầu phải làm gì đó một cách đột ngột thì con sẽ không hợp tác. Vì vậy, bố mẹ hãy thông báo trước và cho con thời gian chuẩn bị.

Bây giờ mình sẽ đến trường, con chơi 5 phút nữa thôi rồi mặc áo khoác vào nhé.

Đối với bé nhỏ chưa có khái niệm thời gian, bạn có thể đặt chuông đồng hồ, “khi nào chuông reo thì con mặc áo khoác vào nhé”

3. Hãy cho con thêm sự lựa chọn - nó giúp con cảm thấy mình được tôn trọng, có quyền tự quyết, như thế con sẽ dễ dàng hợp tác hơn.

Bây giờ mình sẽ đến trường, con mặc áo khoác vào cho ấm nhé. Con muốn mặc chiếc áo màu xanh dương hay màu xanh lá cây?

4. Đề nghị giúp đỡ con và chỉ thực hiện khi con đồng ý, nếu không hãy kiên nhẫn chờ con.

Bây giờ mình sẽ đến trường, con mặc áo khoác vào cho ấm nhé. Con muốn mặc chiếc áo màu xanh dương hay màu xanh lá cây? Con có cần mẹ giúp không?

Tất nhiên, khi con đã có được thói quen tự mặc áo khoác trước khi ra ngoài và đủ lớn để tự làm được thì cha mẹ không cần phải giúp con nữa.

5. Biến yêu cầu thành một trò chơi hay một thử thách nhỏ

Bây giờ mình sẽ đến trường, con mặc áo khoác vào cho ấm nhé. Mẹ cá là con không thể mặc áo khoác xong trong vòng 2 phút được, là siêu nhân mới làm nhanh được như thế ấy. Con có muốn thử không?

Hay:

Bây giờ mình sẽ đến trường, con mặc áo khoác vào cho ấm nhé. Mẹ con mình cùng thi xem ai mặc áo khoác nhanh hơn nào. 1, 2, 3 bắt đầu.

Bạn có thể thực hiện một hoặc kết hợp nhiều cách để đưa ra yêu cầu cho con tùy thuộc vào từng tình huống cũng như mức độ hợp tác của con lúc đó.

Một điều quan trọng nữa là đừng quên ghi nhận sự cố gắng, nói lời cảm ơn con và khen ngợi con mỗi khi con làm tốt. Lời khen ngợi là cách để con ghi nhớ hành động/hành vi đó một cách tích cực và vui vẻ thực hiện trong những lần tiếp theo, và hành vi được thực hiện nhiều lần sẽ trở thành thói quen mà sau này bố mẹ không cần phải nhắc nhở nhiều nữa.

Nguồn tham khảo:

- “The ABCs child rearing” – Alan Kazdin – Professor of Psychology and Child Psychiatry at Yale University

- Sách Kỷ luật mềm của trái tim – Tác giả Nguyễn Thị Thu