Những ngộ nhận khi thiền - cha mẹ tỉnh thức nên biết

Bài đăng của thành viên Nghia Nguyen trên nhóm An nhiên làm cha mẹ - Ươm hạt mầm yêu thương.

Một vài người chia sẻ với mình khó khăn khi bắt đầu ngồi thiền là họ không thể tập trung được. Đầu óc lúc nào cũng suy nghĩ miên man. Ngồi được vài phút là cảm thấy chán nên nghỉ. Hôm sau tiếp tục thì tình trạng không khá khẩm gì hơn.

Để thiền được giỏi phải mất một quá trình. Không ai bắt đầu việc gì mà giỏi luôn được. Chúng ta vẫn hay khuyến khích con cái bằng điều này.

những-ngộ-nhận-khi-thiền-cha-mẹ-tỉnh-thức-nên-biết

Xung quanh mình khi nhắc đến thiền, mọi người thường nghĩ đó là một việc thần bí, người thiền luôn ở trong một trạng thái cao siêu, “ngồi hàng mấy tiếng cũng chỉ như mấy phút thôi,” đại khái là khi thiền thì không còn khái niệm về thời gian không gian nữa. Những người thiền giỏi, lâu năm có thể họ có được một khả năng đặc biệt. Giống như học một ngôn ngữ có nhiều cấp độ từ A1, A2, B1, B2 rồi đến C1, C2 thì thiền cũng vậy. Chúng ta bắt đầu từ con số 0 thì không thể nhìn khả năng của một người ở cấp độ C2 rồi lấy đó làm mục tiêu và kỳ vọng cho mình được. Như thế thì ta sẽ nhanh nản mà dừng lại.

Ở đây có hai từ khoá mình muốn phân tích đó là TẬP TRUNG và SUY NGHĨ.

Thiền không phải là tập trung. Sự tập trung không diễn ra trong suốt quá trình chúng ta hành thiền. Mà nó là kết quả. Nếu trong lúc làm mà chúng ta tập trung vào kết quả thì sẽ nhanh chóng cảm thấy bất lực vì kết quả chỉ tới sau một quá trình.

Khi thiền, suy nghĩ sẽ luôn xuất hiện. Chúng ta thiền không phải để loại bỏ suy nghĩ ra khỏi đầu mà là để NHẬN BIẾT suy nghĩ trong đầu mình. Ý nghĩa của việc thiền chính là sự nhận biết mọi thứ đang diễn ra bên trong chúng ta: Tôi đang ngồi thiền và tôi biết mình đang nghĩ về cuộc xung đột vừa xảy ra. Tôi biết mình đang trách móc, phán xét người kia. Tôi biết mình kỳ vọng họ phải hành xử khác đi. Tôi biết bản thân đang bực bội, v.v.

Nếu hành thiền đều đặn, khả năng tập trung của chúng ta sẽ được nâng cao. Thông thường chúng ta khó tập trung vì đầu óc luôn bị phân tán, nghĩ ngợi việc này việc kia rồi bỏ dở thứ mình đang làm để thực hiện việc mình vừa nghĩ tới. Khi có khả năng nhận biết, chúng ta biết làm dịu mong muốn nhất thời để tiếp tục công việc ở hiện tại.

Mình ví dụ như mình ngồi học ngoại ngữ trên điện thoại, sau khoảng 10 phút, mình sẽ nghĩ tới việc phải gọi điện cho ai đó hoặc tìm hiểu về một món đồ nào đó để mua trên mạng. Việc học chỉ diễn ra 30 đến 40 phút trong ngày thôi nhưng khi mình không tập trung nó có thể kéo dài hơn một tiếng đồng hồ. Nếu nhận biết được ý nghĩ gọi điện hoặc mua đồ khởi lên, mình có thể dừng nó lại để quay về với việc học ngoại ngữ. Tất nhiên đây là một hành trình dài, còn tuỳ theo khả năng của mỗi người.

Vậy trong quá trình thiền, chúng ta tập nhận biết các suy nghĩ xảy đến trong mình. Sự tập trung là kết quả của quá trình đó.

Thêm một điều nữa là mọi người nhìn thấy những người có thể ngồi thiền rất lâu. Theo kinh nghiệm của cá nhân mình - sau khi đã đạt được sự chuyển hoá và lợi ích nhất định từ thiền - thời gian không nói lên gì nhiều. Một người có thể ngồi thiền từ 1 đến 8 tiếng trong ngày. Người mới bắt đầu có thể chỉ ngồi được từ 1 đến 8 phút một ngày. Quan trọng là trong lúc thiền, chuyện gì đã diễn ra bên trong họ. Họ có tập nhận biết các suy nghĩ xảy tới hay không hay ngồi 8 phút hoặc 8 tiếng mà chỉ trôi theo các dòng suy nghĩ, chìm đắm vào sự lôi kéo của tâm trí.

Hôm nay bạn có thể chỉ nhận biết được các suy nghĩ trong 2 phút thôi, nhưng cứ kiên trì mình tin nó sẽ kéo dài ra và đến một lúc nào đó, việc nhận biết các suy nghĩ trở thành một nhu cầu không thể thiếu trong cuộc sống của bạn.