NHU CẦU CỦA CON VÀ ĐIỂM MẠNH, ĐIỂM YẾU

Bài đăng của thành viên HoangMy Truong trên nhóm An nhiên làm cha mẹ - Ươm hạt mầm yêu thương.

Đồng hành với con mỗi ngày là một hành trình giàu cung bậc cảm xúc nhất mà mình từng trải qua. Mình có thể mỉm cười hạnh phúc khi nhìn hai đứa con chơi đùa với nhau nhưng vài phút sau có thể nổi đoá vì tụi nhỏ bắt đầu gào khóc tranh dành đồ chơi. Mình có thể sung sướng, mãn nguyện vì con thật đáng yêu và biết quan tâm người khác nhưng vài phút sau lại có thể buồn phiền ngay khi con chỉ giữ khư khư đồ chơi mà không chia sẻ với bạn. Mình có thể tự hào vì con rất hiểu chuyện nhưng ngay lập tức có thể bực bội vì con mè nheo đòi cái này cái kia.

Thật ra, cũng như người lớn, tuỳ theo tính khí của con, con luôn có những nhu cầu cơ bản cần được đáp ứng, đó có thể là sự chú ý và quan tâm, sự ghi nhận, sự tôn trọng, sự hoà thuận giữa mọi người, sự chủ động kiểm soát, sự ưu tiên, sự hỗ trợ, … Có thể con chưa nhận biết được nhu cầu của chính mình nhưng trong vô thức, con luôn tìm cách để thoả mãn nó. Nếu vận dụng những điểm mạnh, những điểm tích cực của mình không mang lại hiệu quả, con sẽ bắt đầu chuyển sang vận dụng những điểm yếu, những khía cạnh tiêu cực. Và mình nghĩ đó là lý do lúc thì người lớn thấy con thật đáng yêu, lúc thì thật khó chiều, khó hiểu.

Một em bé có tính khí mạnh mẽ, tự chủ, quyết đoán sẽ có nhu cầu tự kiểm soát mọi thứ. Nếu con muốn một hộp bánh ở trên kệ tủ, con sẽ trèo lên một chiếc ghế để với lấy hộp bánh - hoàn toàn độc lập suy nghĩ, hành động nhanh nhẹn, có óc phán đoán và hào hứng với sự “mạo hiểm” này. Nhưng nếu con loay hoay mãi vẫn chưa lấy được hộp bánh hoặc có ai đó ngăn cản “kế hoạch” của con, con sẽ trở nên nóng nảy, hống hách, lớn tiếng gào lên với mọi người trong nhà “Con muốn lấy hộp bánh ngay bây giờ!”.

Một em bé vui vẻ, thích kết nối luôn có nhu cầu được quan tâm chú ý. Khi đi siêu thị hoặc đi dạo ngoài công viên, con sẽ hào hứng, tràn đầy năng lượng, vui vẻ mỉm cười chào hỏi tất cả mọi người. Nhưng nếu chẳng có ai đáp lại, chẳng có ai chú ý đến con, có thể con sẽ cố hét to lên hoặc làm phiền mọi người để được hỏi han.

Một em bé thích sự hoà thuận trong các mối quan hệ, có thể sẽ sẵn sàng nhường cho các bạn phần đồ chơi của mình để các bạn thôi không tranh giành với nhau nữa. Nhưng nếu những mâu thuẫn, tranh giành diễn ra quá thường xuyên, con sẽ né tránh những mối quan hệ này hoặc con sẽ bỏ đi chính kiến của mình, nghe theo mọi yêu cẩu của bạn chỉ để giữ sự bình yên.

Đó chỉ là một trong vài ví dụ để cho thấy rằng, mọi hành vi của con hầu như đều bắt nguồn từ một động cơ, một nhu cầu cơ bản nào đấy. Nếu người lớn đủ tinh tế để quan sát, lắng nghe, đủ yêu thương để hiểu con cần gì và giúp đỡ con, con sẽ luôn là em bé hạnh phúc và phát huy được thế mạnh của mình. Ngược lại, nếu chúng ta bỏ qua những nhu cầu này, con sẽ thấy cảm xúc và nhu cầu của mình không được tôn trọng, con sẽ có những hành vi không tốt và lâu dài, con sẽ cảm thấy dần tự ti và ức chế chính nhu cầu, cảm xúc của chính mình.