DẠY CON TÔN TRỌNG GIẤC NGỦ
Bài đăng của thành viên Vũ Quyên trên nhóm An nhiên làm cha mẹ - Ươm hạt mầm yêu thương.
Nhà có những đứa trẻ, dù muốn hay không chúng ta cũng không tránh khỏi những hôm đứa lớn phá đám giấc ngủ của đứa nhỏ. Nhất là khi có một em bé sơ sinh và bé lớn đang độ tuổi khám phá thế giới xung quanh một cách tích cực (khoảng dưới 5 tuổi).
Mình có hai cô con gái. Cô chị Helen 4 tuổi, cô em Kiều Linh được 5 tháng. Không ít lần, mình chật vật vào giờ đi ngủ của các con. Cũng từ những lần thử và sai, mình đã có được những bài học nhất định cho bản thân mình.
Lúc mới sinh bé thứ hai - có người hỗ trợ
Từ lúc sinh ra, một cách tự nhiên, Kiều Linh đã hình thành được thói quen ngủ sớm. Cứ tầm 7 giờ tối, con buồn ngủ và chìm nhanh vào giấc ngủ. Trong khi Helen luôn nhiều năng lượng, muốn kéo dài thời gian chơi và ngủ muộn hơn. Tuy vậy, chuyện cho các con ngủ giai đoạn này không có vấn đề cho lắm vì có người hỗ trợ. Sau sinh, vết mổ đau, người còn yếu, mình hạn chế đi lại. Không chơi được với Helen như trước nên hầu hết con chơi cùng ông bà và bố. Dần dần khỏe hơn mình san sẻ với bà việc cho Kiều Linh ngủ. Trừ những hôm con khóc ngặt quá, còn lại mình nhờ bà giúp khi con đã bú no. Thời gian rãnh đó, mình chơi cùng Helen một chút, hoặc đơn giản là ngồi bên cạnh quan sát con tô màu, vẽ vời... Đến giờ đi ngủ, con ngủ cùng với bố. Mình định sẽ duy trì việc ngủ riêng cho con vì cả nhà ngủ cùng thì sẽ hơi bất tiện.
Sau hai tháng, bà nội về.
Đúng lúc này, chồng nhận được lời mời làm thêm ngoài giờ cho một công ty khác. Xét thấy đây là bước đệm để mở ra những cơ hội lớn hơn sau đó nên sau khi bàn bạc, cả hai quyết định mỗi người ráng thêm một xíu: chồng sẽ tranh thủ làm thêm buổi tối, còn mình đảm nhiệm phần con cái. Mình bắt đầu những phép thử, dàn xếp chuyện ngủ nghỉ của hai đứa.
1. Cho hai con đi ngủ cùng lúc
Thói quen trước khi ngủ của Helen luôn là đọc sách. Để duy trì nếp sinh hoạt đúng giờ của đứa nhỏ và thỏa mãn mong muốn được đọc sách của đứa lớn, mình chuyển dần lịch đọc sách sớm hơn. Tất nhiên, trước khi làm điều này, mình đã thông báo với con: Giờ bà về rồi, bố bận làm thêm, nên mẹ sẽ đọc sách sớm, rồi con cố gắng đi ngủ cùng với em luôn, nhớ chưa! Con đồng ý!
Nhiều lần may mắn, hai chị em nó đều ngủ sớm. Mình tưởng thế là ổn. Nhưng không! Kiều Linh không thể đợi đọc sách xong mới ngủ. Helen đang độ tuổi tò mò nên đặt nhiều câu hỏi lúc mẹ đang đọc. Mình không đủ bình tĩnh và kiên nhẫn để trả lời hết câu hỏi của con khi mà em bé đang gồng mình lên khóc. Thấy cách này không ổn, mình xoay sang cách khác: em ngủ trước, chị ngủ sau.
2. Mỗi đứa ngủ một khung giờ khác nhau
Vì bố làm việc nên Helen thường phải chơi một mình bên phòng khác lúc mẹ cho em ngủ. Dù đã được căn dặn là: Mẹ cho em ngủ, đừng vào phòng, khi nào em ngủ say, mẹ sẽ sang với con, nhưng không ít lần, con mở cửa đi vào giữa chừng. Với lý do khiến mẹ hết sức mủi lòng: vì con nhớ mẹ, con muốn mẹ. Không muốn làm ảnh hưởng tới công việc của chồng, mình buộc lòng cho con nằm cùng. Nhưng...chuyện không dừng lại ở đó, Helen cực kì yêu em và luôn muốn nằm sát sạt vào em. Chưa ngủ được, con mân mê, nắm tay, ôm bụng, rồi có khi thở phì phò vào đầu em. Những hôm Kiều Linh dễ, ngủ say thì mọi chuyện êm xuôi. Còn không, con sẽ bị "quấy nhiễu" cho tới khi thức giấc.
Nhiều lần, mình đã cố gắng giải thích nhẹ nhàng với Helen rằng:
Mẹ biết con yêu em. Nhưng con cần tôn trọng giấc ngủ của em. Con cần tôn trọng thời gian nghỉ ngơi của em. Cũng như lúc con ngủ, không ai làm ồn, ảnh hưởng tới giấc ngủ của con cả.
Rồi, con chỉ làm được vài lần, đâu lại vào đấy. Nếu bị mẹ "ngăn cấm" con sẽ phụng phịu rồi khóc. Đỉnh điểm là gần đây, giờ ngủ của Kiều Linh có sự thay đổi. Con buồn ngủ trễ hơn. Còn Helen thì luôn muốn đợi mẹ chơi cùng một chút, đọc sách rồi mới chịu ngủ. Điều này dẫn đến hai đứa đều ngủ muộn. Tình trạng kéo dài, mình cũng mệt hơn. Một lần, nhân lúc Helen đang "không nghe lời", vẫn múa máy vào người em, mình quyết định nghiêm trị hành vi này của con. Đã đến lúc phải dạy cho con về bài học "tôn trọng ranh giới của người khác". Nghiêm giọng, mình nói:
"Helen, con nghe mẹ nói đây. Mẹ cho con hai lựa chọn, con tự quyết định. Một là con nằm gần em thì nằm im ngủ. Nếu con làm em tỉnh giấc, con buộc phải sang bên phòng của con và ngủ bên đó. Bởi vì con đã không tôn trọng giấc ngủ của em.
Hai là, con vẫn muốn ngủ bên này, mẹ nằm giữa, đến khi nào cả hai chị em ngủ say, mẹ chuyển con nằm gần em.
Con chọn đi!"
Helen đồng ý chọn theo cách số 2. Đêm đêm, mình chụp lại những bức ảnh hai chị em nằm gần nhau lúc chúng đã ngủ say. Sang ngày hôm sau, mình cho con xem lại. Có lẽ, điều đó góp phần làm tăng sự tin tưởng của con vào lời hứa của mẹ. Mình để ý, con ý thức hơn, đêm không năn nỉ nằm gần và làm phiền em lúc ngủ. Chỉ là, đêm nào con cũng nhắc: "Mẹ ơi, tí nữa con ngủ say, mẹ cho con nằm gần em nha."
Những lời xác quyết, cứng rắn của mẹ đã phát huy tác dụng. Kiều Linh được ngủ ngon hơn, Helen "bằng lòng" với việc "tạm nằm xa em" và không lè nhè như trước.
---
Mình nghĩ:
Người lớn cũng như trẻ nhỏ, chúng ta có quyền thể hiện tình yêu thương của mình với người mà ta yêu mến. Nhưng...tình yêu thương thật sự tận sâu bên trong không thể thiếu đi sự tôn trọng ranh giới của người khác. Trong quá trình nuôi dạy con, cả cha mẹ và con cái đều cần xác định rõ ranh giới của mình. Bằng cách hiểu và tôn trọng ranh giới của nhau trong gia đình, con cái học được cách đối xử tôn trọng và cảm thông với nhu cầu của người khác. Để từ đó, con trưởng thành, biết yêu thương một cách sâu sắc hơn.